Πέμπτη 27 Οκτωβρίου 2011

Βασικά λάθη που διαπράττουμε κατά κόρον κατά της γλώσσας μας

* ωρίμανση ή ωρίμαση; Το σωστό είναι ωρίμαση (ωριμάζω)
* μεγένθυση ή μεγέθυνση; Το σωστό είναι μεγέθυνση (μεγεθύνω)
* συνονθύλευμα ή συνοθύλευμα; Το σωστό είναι συνονθύλευμα (συν+ονθυλεύω = παραγεμίζω, συνονθύλευμα=ανακάτωμα ανομοίων πραγμάτων)
* τα παραμαρτούντα λάθη ή τα παρομαρτούντα λάθη; Το σωστό είναι τα παρομαρτούντα λάθη (παρομαρτώ = συνοδεύω)
* διελεύκανση ή διαλεύκανση; Το σωστό είναι διαλεύκανση (διά+λευκαίνω)
* Οι βουλευτές μίλησαν ότι η οικονομική κατάσταση είναι άθλια ή οι βουλευτές μίλησαν για την άθλια οικονομική κατάσταση; Σωστό είναι το β' (Λέγω ότι... Μιλάω για...)
* θα επανορθώσει (αποκαταστήσει) τις ζημιές (βλάβες) ή θα επαναφέρει τα πράγματα στην προτέρα κατάσταση; Σωστό είναι το β' (επανορθώνω τις ζημιές = ξαναφέρνω τις ζημιές, αποκαθιστώ τις ζημιές = επαναφέρω, ξαναστήνω τις ζημιές)
* η αντιπολίτευση επιθυμεί να γίνουν εκλογές άμεσα ή η αντιπολίτευση επιθυμεί να γίνουν εκλογές αμέσως; Το σωστό είναι το β' (άμεσα = τροπικό επίρρημα = άνευ μεσολαβήσεως τινος, αμέσως = χρονικό επίρρημα)
* όσον αφορά στον αδελφό σου ή όσον αφορά τον αδελφό σου; Το σωστό είναι όσον αφορά τον αδελφό σου (όσον αφορά + αιτιατική, βλέπε λεξικό Τριανταφυλλίδη στο λήμμα «αφορώ»)
* εξέφρασε λάθος άποψη ή εξέφρασε λανθασμένη άποψη; Το σωστό είναι εξέφρασε λανθασμένη άποψη (η λέξη «λάθος» είναι ουσιαστικό και δεν μπορεί να τεθεί ως προσδιορισμός)
* να αποτανθώ στον υπουργό ή να αποταθώ στον υπουργό; Το σωστό είναι να αποταθώ στον υπουργό (αποτείνομαι, απετάθην)
* έμεινε στη φυλακή τρεισήμισι χρόνια ή έμεινε στη φυλακή τριάμισι χρόνια; Το σωστό είναι το β' (Αριθμητικό επίθετο απόλ. τρεις (=αρσενικό + θηλυκό), τρία (=ουδέτερο). Βλέπε και στο «Μείζον Ελληνικό Λεξικό»
* εγχείρηση (εγχειρώ) ή εγχείριση (εγχειρίζω); Θεωρείται σωστό και το β', γιατί το αρχαιοελληνικό «εγχειρώ» δεν πέρασε στη νεοελληνική γλώσσα (εγχειρίζομαι αντί «εγχειρούμαι»)
* Ομιλώ ως βουλευτής (=είμαι βουλευτής και ομιλώ με την ιδιότητα του βουλευτή) ή ομιλώ σαν βουλευτής; Σωστό είναι το α'. (Ομιλώ σαν βουλευτής = δεν είμαι βουλευτής, αλλά ομιλώ όπως ένας βουλευτής)
* τέως: προτίθεται λέξεων που δηλώνουν αξίωμα το οποίο δεν υφίσταται πλέον π.χ. τέως βασιλεύς
* πρώην: προτίθεται λέξεων που δηλώνουν (συνήθως) αξίωμα το οποίο εξακολουθεί να υφίσταται π.χ. πρώην υπουργός

Πηγή: Ετυμολογικό λεξικό - Λεξικά online (http://sites.google.com/site/thetidiolarisa/index)

4 σχόλια:

  1. Ο ΑΟΡΙΣΤΟΣ Α' ΤΟΥ ΠΑΡΑΓΩ ΣΤΑ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΕΙΝΑΙ ΠΑΡΗΞΑ.Ο ΣΥΝΟΠΤΙΚΟΣ ΑΟΡΙΣΤΟΣ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΣΧΗΜΑΤΙΖΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΜΟΡΙΟ ΘΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ ΑΟΡΙΣΤΟΥ Α' ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΠΑΡΑΞΩ[ΚΑΙ ΟΧΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΜΕΛΛΟΝΤΑ ΠΑΡΑΞΩ], 'ΟΠΩΣ ΑΝΩΤΕΡΩ ΣΗΜΕΙΩΝΕΤΕ'.ΟΣΟΝ ΑΦΟΡΑ ΤΩΡΑ ΤΟ ΠΟΙΟΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΔΥΟ ΤΥΠΟΥΣ ΄ΝΑ ΠΑΡΑΞΕΙ ΕΡΓΟ 'Η ΘΑ ΠΑΡΑΞΕΙ ΕΡΓΟ , ΕΚΠΡΟΣΩΠΕΙ ΤΟ ΣΩΣΤΟ ,ΔΗΛΩΝΩ ΠΩΣ ΚΑΙ ΟΙ ΔΥΟ ΤΥΠΟΙ ΕΙΝΑΙ ΣΩΣΤΟΙ.Ο ΜΕΝ ΩΣ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ ΑΟΡΙΣΤΟΥ,Ο ΔΕ ΩΣ ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΣΥΝΟΠΤΙΚΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΑ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. ΣΤΟ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΣΧΟΛΙΟ ΜΟΥ ΑΠΟ ΚΕΚΤΗΜΕΝΗ ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΑΝΤΙ ΝΑ ΓΡΑΨΩ ΟΤΙ Ο ΣΥΝΟΠΤΙΚΟΣ ΜΕΛΛΟΝΤΑΣ ΣΧΗΜΑΤΙΖΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΜΟΡΙΟ ΘΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ ΑΟΡΙΣΤΟΥ ΕΓΡΑΨΑ ΟΤΙ Ο ΣΥΝΟΠΤΙΚΟΣ ΑΟΡΙΣΤΟΣ ΣΧΗΜΑΤΙΖΕΤΑΙ ΕΤΣΙ.[ΚΑΤΙ ΠΟΥ ΔΕΝ ΙΣΧΥΕΙ ΦΥΣΙΚΑ ΑΦΟΥ Ο ΑΟΡΙΣΤΟΣ ΣΧΗΜΑΤΙΖΕΤΑΙ ΠΑΝΤΑ ΜΟΝΟΛΕΚΤΙΚΑ ΕΚΤΟΣ ΤΟΥ ΟΤΙ ΘΑ ΜΠΟΡΟΥΣΕ ΕΠΙΣΗΣ ΠΟΤΕ ΝΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΕΙ ΩΣ ΣΥΝΟΠΤΙΚΟΣ ΓΙΑΤΙ ΕΞΥΠΑΚΟΥΕΤΑΙ ΕΚ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΥ ΟΤΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙ ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Έχετε δίκιο και ευχαριστώ πολύ για την επισήμανση. Όπως βλέπετε, είναι αναδημοσίευση και το αφαιρώ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΚΙ ΕΓΩ ΠΟΛΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΜΕΣΗ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ.ΣΥΓΧΑΡΗΤΗΡΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΓΕΝΕΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΥΣΥΝΕΙΔΗΣΙΑ ΣΑΣ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...