Ο Οδυσσέας Ελύτης διαβάζει τα σημεία των καιρών

 

Κάποτε, η αναταραχή 

στα πνεύματα λογαριάζει

περισσότερο
από τα επιτεύγματα.

 Συμβαίνει να είμαι όχι συμπτωματικά μόνον αλλά και οργανικά Έλληνας· από την άποψη ότι κατοικώ το ίδιο απαράλλαχτο ομηρικό τοπίο και ότι έχω στο αίμα μου τον Πλάτωνα.

 […] Τι είναι η διαφάνεια, μας είναι γνωστό· μας είναι τουλάχιστον, εμάς των Ελλήνων, δεδομένη εξ ουρανού. Επομένως, το δύσκολο δεν είναι αυτό· είναι να την κατεβάσουμε –τη διαφάνεια εννοώ πάντοτε– από κει ψηλά και να την εφαρμόσουμε στα αισθήματά μας, στις αισθήσεις μας στις ιδέες μας· να βλέπουμε, άσχετα, κάποτε κι εναντίον του κατασκευασμένου μας υπερεγώ, μέσ’ από το πρώτο και το δεύτερο και το τρίτο επίπεδο, ποιοι πραγματικά είμαστε, και κατ’ ακολουθίαν ποιοι θα μπορούσαμε να είμαστε. Πώς όμως να γίνει; Ζούμε στον αιώνα της ευκολίας. Εδώ πέρα ως και τα λόγια, εάν δεν είναι του καφενείου, δυσκολεύονται να περάσουν – μια περίπτωση που ν’ αυτοκτονήσουν όλοι οι Mallarme [σ. Στεφάν Μαλαρμέ (1842-1898), Γάλλος ποιητής ιδρυτής των νέων ανορθόδοξων ποιητών, των συμβολιστών]. […] Τα πάντα, θα ’λεγες, είναι ικανός να σοφίζεται ο άνθρωπος, φτάνει να μην υποχρεωθεί να κοιταχτεί καταπρόσωπο. Κι από την πλευρά του κοινού: να μην εκτεθεί ανεπανόρθωτα.

Τι έγινε την 25η Μαρτίου του 1821;

Η Ιστορία αυτήν ακριβώς την ημερομηνία δεν καταγράφει κανένα γεγονός – αν θέλουμε να είμαστε ακριβείς. Εντούτοις, στα χωράφια της ευδοκιμούν και ενσωματώνονται μύθοι και πολλάκις διαστρεβλώσεις ένθεν κακείθεν. Εν πρώτοις, να κρατείται το εθνικό φρόνημα υψηλό επί παντός καιρού και τελευταίως μας ενέσκηψαν και οι ρεπουσικοί συνωστισμοί. Ωστόσο η Ιστορία, εύρεση και έκθεση της αλήθειας, είναι επιστήμη και φυλάει καλά τις αποδείξεις της.

Ας πάρουμε τα πράγματα, λοιπόν, από την αρχή και ας παραθέσουμε αδρομερώς τα γεγονότα εκείνης της εποχής:

Είχε φθάσει το πλήρωμα του χρόνου για τον ξεσηκωμό και οι συνθήκες ήταν πια ευνοϊκές για την αποτίναξη του τουρκικού ζυγού και τη διεκδίκηση ελεύθερου ελληνικού κράτους.
Η Επανάσταση του 1821 ξεκίνησε από πολλά κοινωνικά στρώματα και δυνάμεις, που, αν και είχαν διαφορετικά και πολλές φορές αντικρουόμενα συμφέροντα, συμφωνούσαν στο βασικό: να φύγουν οι Τούρκοι.