Μιχαήλ Άγγελος

Εξελληνισμένο όνομα του Μικελάντζελο Μπουοναρότι
(Καπρέζε 1475- Ρώμη 1564)

Ο Δαβίδ

Πιετά

Ο Μιχαήλ Άγγελος, ο ζωγράφος, ανυπέρβλητος ως προς την πρωτοτυπία και τη δύναμη της σύλληψής του, άφησε μόνο τέσσερεις πίνακές του τεραστίων διαστάσεων. Αρνήθηκε ότι ανήκει στη σφαίρα της ζωγραφικής, διακηρύσσοντας ότι ήταν γλύπτης και αρχιτέκτονας. Με αυτόν όμως η ζωγραφική της Αναγέννησης ήρθε στο τέλος της και άρχισε η περίοδος της μοντέρνας τέχνης.

Η Αγία Οικογένεια με τον Άγιο Ιωάννη (Φλωρεντία, Ουφίτζι)
Από τα λίγα έργα σε καβαλέτο και κυκλικό σχήμα

Η δημιουργία του εκφράζει τον νεοπλατωνικό ουμανισμό, ο οποίος έρχεται να επικαλύψει τη χριστιανική πίστη. Φιλοτέχνησε επίσης γλυπτά σε μάρμαρο ανάμεσά τους πολλές Πιετά, τον Δαβίδ, τους τάφους των Τζουλιάνο και Λορέντσο των Μεδίκων στο νέο παρεκκλήσιο που κατασκεύασε στην εκκλησία του Σαν Λορέντσο στη Φλωρεντία, αγάλματα, τον Μωυσή, μία Νίκη, τοιχογραφίες όπως εκείνη της Καπέλα Σιξτίνα και του τμήματος κάτω από τον τρούλο της βασιλικής του Αγίου Πέτρου στη Ρώμη, ενώ σχεδίασε αρχιτεκτονικά έργα στην Αιώνια Πόλη, όπως τη διαμόρφωση της πλατείας του Καπιτωλίου. Παράλληλα εξέφρασε τις πνευματικές του ανησυχίες σε επιστολές και ποιήματα.
Με τον Μιχαήλ Άγγελο γεννήθηκε η ιδέα της καλλιτεχνικής ιδιοφυΐας – του δημιουργού κόσμων και ιδεών. Δεν είχε ούτε βοηθούς ούτε μαθητές αλλά στη Φλωρεντία με τη «μεγάλη τεχνοτροπία» του βρήκε τον ακρογωνιαίο λίθο της τέχνης του, την κυριαρχία της πνευματικής του ιδέας πάνω στο καθαρά οπτικό νόημα του έργου. Εδώ απέκτησε άλλη μία από τις αρχές του – την απόλυτη κυριαρχία της ανθρώπινης φιγούρας, σαν αντανάκλαση της αιώνιας πλατωνικής ιδέας και σαν επιβεβαίωση ότι ο άνθρωπος έγινε κατ’ εικόνα του δημιουργού του.

Η Καπέλα Σιξτίνα

Φανταστική σύλληψη της δημιουργίας του Αδάμ,
που εκτίνει το χέρι του και αγγίζει τον δείκτη του ζωοδότη Θεού

Το 1508 ο πάπας Ιούλιος Β’ παρήγγειλε στον Μιχαήλ Άγγελο να διακοσμήσει την οροφή της Καπέλα Σιξτίνα με νωπογραφίες. Πρόκειται για την πιο έντονη δημιουργική προσπάθεια που έγινε ποτέ από καλλιτέχνη και θα γινόταν ένα από τα θαύματα του κόσμου της τέχνης και μέρος του θρύλου γύρω από το όνομα του μεγάλου ζωγράφου. Στα τέλη του 15ου αιώνα οι τοίχοι της Καπέλα είχαν ζωγραφισθεί με νωπογραφίες που απεικόνιζαν τη ζωή του Χριστού και του Μωυσή και η οροφή είχε την παραδοσιακή επικάλυψη με τα χρυσά αστέρια.

Δευτέρα Παρουσία
Μια νωπογραφία στο ιερό της Καπέλα Σιξτίνα 24 χρόνια μετά.
Σε μια περίοδο που ο καλλιτέχνης περνούσε πνευματική και
θρησκευτική κρίση, ο πίνακας είναι μια τρομακτική ενόραση
του δικού του πόνου.

Ο Μιχαή Άγγελος κάλυψε την τεράστια θολωτή οροφή δουλεύοντας τελείως μόνος του για τέσσερα χρόνια, από το 1508 ως το 1512.
Όλη η περιοχή χωρίστηκε σε τμήματα ζωγραφισμένων αρχιτεκτονικών κορνιζών και εκμαγείων, για δύο λόγους. Πρώτα για να μας εξιστορήσει τη δημιουργία του κόσμου, τον Αδάμ και την Εύα, το προπατορικό αμάρτημα, την εκδίωξη και τον κατακλυσμό. Και μετά για να δοξάσει τον άνθρωπο σαν δημιούργημα παντοτινής ευγένειας, ομορφιάς και δύναμης. Το αρχιτεκτόνημα στόχευε να λειτουργήσει σαν σύστημα που συνέδεε τους τοίχους με την οροφή με διαδοχικές αψίδες και ημικυκλικά τοξοειδή ανοίγματα. Όλα τα διακοσμητικά μέρη ζωγραφίστηκαν σαν ανάγλυφα για να δώσουν στις νωπογραφίες την αίσθηση του βάθους. Τελειώνοντας ο Μιχαήλ Άγγελος αναγνωρίστηκε παγκοσμίως ως ο σπουδαιότερος εν ζωή καλλιτέχνης, σε μια εποχή μάλιστα που ζούσαν οι δύο άλλοι σύγχρονοί του γίγαντες, ο Λεονάρντο ντα Βίντσι και ο Ραφαήλ.

Η Καπέλα Σιξτίνα

Πανοραμική περιήγηση 360 μοιρών στην Καπέλα Σιξτίνα

---